Niby-nauka niby-studentów

szkola sporteuroStopnie edukacji państwowej, które przyszło mi pokonywać przed rozpoczęciem studiów, nauczyły mnie przede wszystkim umiejętności wkuwania informacji. Chodziło o wpojenie do swojej pamięci materiału, który będzie wymagany na klasówce odbywającej się jutro, a więc wieczory i noce spędzane były na chodzeniu w kółko i powtarzaniu formułek, definicji, schematów.

Oczywiście nie każdy przedmiot był taki sam, no bo co tu wkuwać na język polski, czy angielski? Polski to oczywiście przede wszystkim lektury, a więc firmy produkujące streszczenia otrzymywały pieniądze moich rodziców w zamian za „pomoc” w zrozumieniu treści książki, z kolei angielski zaliczyłem mimochodem. Jak się okazało przy okazji egzaminu maturalnego, taki tryb nauki świetnie pasował do kluczy interpretacyjnych i ogólnych schematów odpowiedzi, narzucanych nam, dzieciakom przez Ministerstwo Edukacji Narodowej. Być może nie każdy jeszcze wie, że ten śmieszny teścik, nazywany wciąż szumnie „egzaminem dojrzałości”, nie mierzy dojrzałości w ogóle. Chyba, że rozumiemy „dojrzałość” jako wyuczenie zamkniętego schematu myślenia, który idealnie komponuje się z wymogami specjalistów z MEN-u – swoistych nieomylnych urzędników Ministerstwa Prawdy z powieści Orwella. Oczywiście próby odwołania się od decyzji komisji egzaminacyjnej podlegają równie groteskowym schematom: uczeń może napisać do Ministerstwa pismo, wymieniając gdzie jego zdaniem Komisja zrobiła błąd (wcześniej sprawdza swoją maturę z kluczem odpowiedzi, chodzi więc o bardzo konkretne błędy). Wtedy Komisja przesyła takiemu osobnikowi list, stwierdzając że ma rację lub nie (większość przypadków to oczywiście ta druga opcja). Nikt nie może stwierdzić, czy jakiekolwiek ponowne sprawdzanie matury się odbyło, nikt nie wie kto sprawdzał, jak sprawdzał, ani dlaczego uczeń nie ma racji – po prostu „nie” i już.

Oczywiście na podstawie wyników matury uczniowie liceum przeradzają się (bądź nie) w pełnoprawnych studentów, otwierają się przed nimi wrota nauki, „myślą że Pana Boga za pięty złapali”, że nawiążę do „Dnia Świra”… oczywiście to kolejny mit. Wspólne melanżowanie (synonim imprezowania) to podstawowy przedmiot studencki, wokół którego kręci się życie na uczelni. Poziom zajęć nie może być zbyt wysoki, żeby studenci przychodzili na zajęcia, a nawet jeśli będą omijali je szerokim łukiem to co z tego – uczelnia zarabia na studencie, więc go nie wyrzuci, bo straci pieniądze. Zajęcia nie mogą być zbyt ambitnie prowadzone, egzaminy nie mogą być zbyt trudne, wymagania nie mogą przeszkadzać w codziennym życiu. Pojedyncze pomruki takiego stanu rzeczy można znaleźć w Internecie. Profesor Jan Stanek (pracownik Zakładu Fizyki Medycznej Instytutu Fizyki Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie) napisał otwarty list do studentów, w którym opisuje sytuację takimi stwierdzeniami jak „Nie jesteście – większość z Was – dobrze wykształceni, a jedynie tak Wam się wydaje. Zostaliście oszukani najpierw przez nauczycieli, a potem przez wykładowców”, czy „chcący Wam się przypodobać politycy wmówili Wam i Waszym rodzicom, że dyplom jest tożsamy z posiadaniem wiedzy i umiejętności”. Niestety jest to odosobniony gest szczerości pracownika naukowego, który zdecydował się skrytykować stan polskiej nauki. Oczywiście każdemu studentowi, który studiuje „aby mieć papier”, czy magiczne trzy litery przed nazwiskiem, porażająco niska kondycja polskiego systemu szkolnictwa jest na rękę. Co „lepsi” przyzwyczaili się do zaliczania egzaminów bez umiejętności. We wrześniu tego roku student Politechniki Lubelskiej był wstrząśnięty, że na egzaminie licencjackim wymaga się od niego wiedzy o danym kierunku i swojej pracy licencjackiej. Wstrząśnięty leniuch nagłośnił całą sprawę, zapewne nie zdając sobie sprawy, że cios który chciał wymierzyć w egzaminatorów, trafi w niego.szkola2 sporteuro

Ta parodia uderza niestety w tych wszystkich, którzy podchodzą do nauki szczerze i ambitnie. Skąd pracodawca ma wiedzieć czym różni się 4 studenta, który zajęcia przespał a zaliczenia wymusił, od studenta który sumiennie przykładał się do swoich obowiązków, kosztem swojego czasu i sił? Przecież rankingi uczelni są podobnie wartościowe, co egzaminy maturalne (nie mówiąc o gimnazjalnych). A skoro już mowa o wartościach – Państwo Polskie wydaje na jeden rok nauki każdego studenta ok. kilkunastu tysięcy złotych, które przecież idą z naszych podatków. A więc Państwo płaci, wykładowcy udają że uczą, studenci udają, że umieją, jednak wszyscy bohaterowie tego chorego układu zapomnieli, że w końcu przyjdzie im się zmierzyć z bezlitosnym rynkiem pracy. Pracodawcy nie mają w zwyczaju wydawać swoich pieniędzy na udawane kompetencje absolwentów uczelni, chociaż trzeba przyznać, że niejednokrotnie tytuł magistra potrafi być świetną przykrywką dla byle jakiego studenta, no bo przecież wyższe wykształcenie ma…

Oczywiście nic nie dzieje się bez przyczyny, a w tym przypadku główną przyczyną (ale absolutnie nie jedyną!) jest osoba zarządzająca systemem szkolnictwa u samej góry – nasz Premier. To on wprowadził wizję polski nowoczesnej widzianej przez pryzmat rzesz ludzi, którzy skończyli pozytywnie swoją przygodę ze studiami. Zasada jest prosta – im więcej ludzi z wyższym wykształceniem, tym naród mądrzejszy.

Kiedy dziecko uczy się życia w świecie dowiaduje się (oczywiście nie w szkole) o prostej zasadzie: jeśli zrobisz coś źle, to poniesiesz tego konsekwencje. Ci, którzy mimo wszystko nie lubią żyć porządnie, zaczynają używać kłamstwa, aby tuszować swoje potknięcia. Z czasem ciężko odróżnić prawdę od fałszu, a zobojętnienie rozprzestrzenia się po osobach z najbliższego otoczenia takiej osoby. Dziś mam wrażenie, że my jako społeczeństwo wolimy przymykać oczy, żeby nie widzieć konsekwencji swoich czynów. W grupie raźniej znosić wspólne kłamstwa. Pewna grupa ludzi też kiedyś wierzyła w niezatapialność statku na którym płynęła, więc również grupowo przekonała się o fałszu swoich przekonań. A czy Ty widzisz problem?

Mateusz Śmigielski

ZOSTAW ODPOWIEDŹ