– Przed nami realizacja dużego, międzynarodowego projektu, który prowadzony będzie we współpracy z partnerami z Kaliningradu – mówił dyrektor Narodowego Muzeum Morskiego, dr Robert Domżał na konferencji prasowej, która odbyła się 17 października 2019 roku pod pokładem statku-muzeum „Sołdek”.

Konferencja była inauguracją projektu „Dwa statki, wspólne morze. Sołdek i Vityaz: dziedzictwo morskie Polski i Rosji”, w ramach której zostanie wykonany remont statku-muzeum „Sołdek”. W spotkaniu wzięli udział m.in. przedstawiciele głównego beneficjenta projektu – Muzeum Światowego Oceanu, przedstawiciele partnera – Bałtyckiego Federalnego Uniwersytetu im. Immanuela Kanta z Kaliningradu, a także dr Fryderyk Tomala – prezes Towarzystwa Przyjaciół Narodowego Muzeum Morskiego, Piotr Soyka – prezes grupy kapitałowej Remontowa Holding, Władysław Zawistowski, dyrektor Departamentu Kultury w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Pomorskiego oraz Waldemar Ossowski, dyrektor Muzeum Gdańska.

W ramach projektu „2 statki, wspólne morze” – „Sołdek” – jedna z ikon Gdańska, dostanie drugie życie, bo od 1985 roku, czyli od zaadoptowania rudowęglowca na oddział muzeum, nie odbył się na „Sołdku” tak kompleksowy i czasochłonny remont.

– Kto ma statki, ten ma wydatki, ale też dużo pracy – mówi Jakub Adamczak, kierownik projektu „2 statki – wspólne morze” – Planujemy, że „Sołdek” uda się na stocznię za rok czyli w październiku 2020 roku, a jego remont potrwa kilka tygodni. Statek zostanie odholowany do stoczni, gdzie wykonana zostanie wymiana fragmentów blach poszycia, konstrukcji oraz nitów. W ramach remontu zostaną przeprowadzone także prace konserwacyjno-malarskie, wykonana będzie nowa instalacja elektryczna, zostaną też oczyszczone, zakonserwowane i pomalowane konstrukcje stalowe na pokładzie i wymieniona wykładzina.

Po remoncie przyjdzie czas na realizację nowej wystawy stałej na „Sołdku”, która ma być opowieścią o ludziach związanych ze statkiem i jego czasach.

„2 statki, wspólne morze” to projekt transgraniczny, realizowany w partnerstwie z instytucjami kultury z Kaliningradu. Muzeum Światowego Oceanu – to lider projektu, Bałtycki Federalny Uniwersytet im. Immanuela Kanta to drugi z partnerów projektu – To unikalny projekt, pierwszy tego typu z dwoma statkami: polskim i rosyjskim. Nasz „Vityaz” to statek badawczo-naukowy, dziesięć lat starszy od „Sołdka”, ale równie piękny. Mam nadzieję, ze nasza współpraca przyczyni się nie tylko do kontaktów między instytucjami polskimi i rosyjskimi, ale wpłynie na intensyfikację ruchu turystycznego. – mówi Anna Belova, zastępca kierownika działu ds. naukowych z Bałtyckiego Federalnego Uniwersytetu im. Immanuela Kanta

Dwuletni projekt „2 statki – wspólne morze…” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Współpracy Transgranicznej Polska-Rosja 2014-2020. Całkowity koszt projektu to 2 067 696,76 euro. Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku otrzyma dofinansowanie w wysokości 702 534,60 euro.

Pierwszy po wojnie

Stępkę pod prototypowy rudowęglowiec położono 3 kwietnia 1948 roku na pochylni A2 Stoczni Gdańskiej. Pierwszy nit w elementy konstrukcyjne wbił ówczesny minister żeglugi Adam Rapacki. W ciągu tygodnia pracy montowano przeciętnie 45 ton elementów ze stali okrętowej. Do budowy rudowęglowca zużyto około 300 tys. nitów, ich ciężar wyniósł ok. 6 proc. ciężaru całego kadłuba. Statek zwodowano 6 listopada 1948 roku. Zgodnie z wcześniejszymi decyzjami jednostka miała nosić nazwisko przodującego stoczniowca. Był nim traser Stanisław Sołdek. Matką chrzestną została jego żona Helena. 21 października 1949 roku „Sołdek” pod dowództwem kpt. żeglugi wielkiej Zbigniewa Rybiańskiego udał się w swój pierwszy rejs do Szczecina, gdzie 25 października miało miejsce uroczyste podniesienie bandery.

soldek_wodowanie.jpg

Do 2 stycznia 1981 roku „Sołdek” odbył 1379 podróży morskich. W ciągu 31 lat eksploatacji statek przewiózł 3,6 mln ton ładunku i zawinął do ponad 60 portów. W 1989 roku przeszedł remont i adaptację na cele muzealne. Stał się jednym z oddziałów Centralnego Muzeum Morskiego, które od 2013 roku nosi miano Narodowego. W 2013 roku statek odwiedziło 26 401 zwiedzających, o dwa tysiące więcej niż w 2012 roku.