Asortyment soków, napojów i nektarów owocowych jest bardzo rozbudowany, co stwarza zarówno szeroki wachlarz wyboru, jak i problem z podjęciem właściwej decyzji. Chociaż wszystkie produkowane są z owoców, występujące pomiędzy nimi różnice są ogromne.

Soki owocowe

Dlaczego warto je pić?

Soki są nie tylko źródłem wody niezbędnej do wszelkich procesów metabolicznych organizmu, lecz również wielu cennych składników odżywczych, tym bardziej wartościowych, że występujących naturalnie w owocach. Współczesna nauka znajduje coraz więcej dowodów potwierdzających celowość stosowania soków w racjonalnym żywieniu, szczególnie podkreślając i dokumentując ich wpływ w profilaktyce i terapii chorób cywilizacyjnych oraz w zapobieganiu procesom starzenia się organizmu.

Cenne składniki odżywcze zawarte w sokach

Soki są źródłem witaminy C oraz karotenoidów (przede wszystkim β-karotenu). Zawierają także inne witaminy, takie jak: witamina E, kwas foliowy oraz witaminy z grupy B. Kwaśny smak soków wynika z zawartości kwasów organicznych. Obecne w ich składzie zasadotwórcze składniki mineralne działają odkwaszająco na organizm. Soki dostarczają znaczne ilości manganu, a w mniejszych ilościach fosforu, żelaza, magnezu, wapnia, cynku i selenu. Za ich spożywaniem przemawia także występujący w nich błonnik pokarmowy, który usuwa zbędne produkty przemiany materii, usprawnia perystaltykę jelit oraz oczyszcza organizm ze szkodliwych pierwiastków. Największą zawartością tego składnika charakteryzują się soki naturalnie mętne, nieklarowane soki cytrusowe, a także soki przecierowe. Soki naturalnie mętne uznawane są za cenniejsze niż soki klarowane, ponieważ zawierają więcej witamin i minerałów.

Wartość energetyczna soków uzależniona jest od zawartości w nich węglowodanów. Spośród soków owocowych najwięcej kalorii dostarczają soki cytrynowe i porzeczkowe. Ma to związek nie tylko z naturalną zawartością cukrowców w tych owocach, ale przede wszystkim z dosładzaniem ich sacharozą.

W jaki sposób są otrzymywane?

Soki otrzymywane są z soków pochodzących z surowych owoców lub soków zagęszczonych. W trakcie procesu produkcyjnego, stosowane są dodatki środków słodzących lub kwasu cytrynowego oraz kwasu L-askorbinowego. Jednoczesny dodatek kwasu cytrynowego i cukru jest zabroniony.

Nektary owocowe

Nektary należą do napojów typu przecierowego. Produkowane są ze świeżych lub utrwalonych metodami fizycznymi kremogenów (drobno przetarte owoce) rozcieńczanych wodą z dodatkiem kwasów spożywczych i środków słodzących. Nektary nie mogą być utrwalane chemicznie, sztucznie aromatyzowane i barwione. Podobnie jak soki, zawierają składniki mineralne oraz witaminę C i β-karoten.

Napoje owocowe

W porównaniu do soków i nektarów, napoje są najmniej wartościowe. Napoje z dodatkiem soków owocowych zwierają cenne dla zdrowia składniki odżywcze, głównie witaminę C i β-karoten, składniki mineralne (zwłaszcza potas), błonnik pokarmowy oraz flawonoidy, które mają działanie antyoksydacyjne. Soki, które stanowią dodatek do napojów, wnoszą ze sobą zawartość kwasów spożywczych oraz cukrów. Napoje mogą występować bez dodatku soku, z niską (1-5%) i podniesioną jego zawartością (10-20%). Napoje niskokaloryczne posiadają najmniejszy udział soku.

Paulina Rożej