Żylaki są objawem choroby którą należy zdiagnozować. W dzisiejszych czasach można je skutecznie leczyć. Rozróżniamy żylaki kończyn dolnych, żylaki odbytu, żylaki przełyku oraz żylaki powrózka nasiennego. Rzadziej występują żylaki pęcherza moczowego, żylaki pochwy czy macicy. 

Żylaki kończyn dolnych mogą dotyczyć żył powierzchniowych, które są wprawdzie bolesne i szpecą nogi, ale rzadko prowadzą do niebezpiecznych powikłań. W kończynach dolnych znajdują się także żyły głębokie, w których mogą także pojawić się żylaki. Żylaki żył głębokich, kończyn dolnych mogą powodować tworzenie się skrzeplin. Zapalenie żył głębokich może skutkować zatorowością płucną stanowiącą poważne zagrożenie dla życia. Przebarwienia skóry lub owrzodzenia w okolicy żylaków są sygnałem, że żylakami zostały dotknięte żyły głębokie, należy wówczas natychmiast zasięgnąć porady lekarskiej.

Jakie są przyczyny powstawania żylaków?

Najczęściej jest to przypadłość dziedziczona genetycznie, jednak na tworzenie się żylaków duży wpływ mają także czynniki zewnętrzne, takie jak: nadwaga i otyłość, siedzący lub stojący tryb życia, leczenie hormonalne w tym również przyjmowanie tabletek antykoncepcyjnych, palenie papierosów, nadużywanie sauny i solarium, noszenie zbyt obcisłego ubrania, przewlekłe zaparcia, brak aktywności fizycznej, a także ciąża i poród. Zmniejszenie napięcia ścian żył pod wpływem starzenia się organizmu może również być przyczyną powstawania żylaków.

Nowoczesnym badaniem i najczęściej stosowanym podczas diagnozowania żylaków jest badanie USG Doppler. Badanie to pozwala na wykrycie nawet najdrobniejszych schorzeń układu żylnego i tętniczego. Pozwala również wykryć nieprawidłowości w przepływie krwi tętniczej lub żylnej. Badanie jest nieinwazyjne, bezbolesne i nie trzeba się do niego przygotowywać. Wynik badania dostępny jest od razu. Diagnostyka żylaków niezbędna jest przed leczeniem operacyjnym.

Jak zatem leczyć żylaki?

Leczenie żylaków najlepiej rozpocząć od samego ich pojawienia się. Sposobów leczenia żylaków jest kilka, to jaka metoda jest najodpowiedniejsza zależy od stopnia zaawansowania choroby.

Najpopularniejszą metodą nieoperacyjnego usuwania żylaków jest skleroterapia, polegająca na wstrzyknięciu do światła żylaków specjalnego preparatu chemicznego, powodującego ich zrośnięcie, a następnie całkowite wchłonięcie. W ten sposób można również zlikwidować tzw. „pajączki”. Chirurgicznie należy usuwać duże, rozległe żylaki. Najczęstszą metodą usuwania żylaków jest stripping, czyli zawiązanie i usunięcie chorej żyły. Zabieg przeprowadza się w warunkach szpitalnych w pełnym znieczuleniu i wymaga co najmniej dwutygodniowego okresy rekonwalescencji. Inną z metod usuwania żylaków jest krioterapia, czyli zamrażanie niewydolnych odcinków żył. Zabieg wykonuje się w znieczuleniu miejscowym w warunkach ambulatoryjnych. Istnieje również możliwość laserowego usuwania żylaków. Jest to nowoczesna, mało inwazyjna metoda usuwania żylaków. Pacjent po zabiegu szybko wraca do normalnej aktywności a ryzyko komplikacji związanych z zabiegiem laserowym jest znikome.

Czy mając żylaki można uprawiać sport?

Aktywność fizyczna jest zalecana w przypadku występowania żylaków kończyn dolnych. Są jednak ograniczenia, gdyż nie każda dyscyplina sportowa przyniesie nam korzyść i pomoże nam walczyć z żylakami. Wręcz przeciwnie, niektóre dyscypliny mogą przyczynić się do pogłębienia się choroby, dlatego bardzo ważne jest, aby wybrać odpowiedni rodzaj oraz ilość aktywności fizycznej.

Do zalecanych dyscyplin należą: pływanie, spacery, jazda na rowerze, taniec, golf, biegi narciarskie.

Nie zalecane: boks, podnoszenie ciężarów, surfing, squash, wyczynowa jazda na rowerze, narciarstwo alpejskie.

Jeśli już chorujemy na żylaki to wybór aktywności i jej ilość powinny być dostosowane do stopnia rozwoju choroby i powinny być skonsultowane z lekarzem, aby nie zaszkodzić swojemu zdrowiu.

Jak widać żylaki to choroba dość niebezpieczna. Warto zatem jeśli już się pojawią skonsultować się z lekarzem i w ramach możliwości usunąć je. Jeśli posiadamy już żylaki na pewno nie będą one wymówką przed prowadzeniem zdrowego trybu życia i wprowadzanie aktywności fizycznej do swojego dziennego planu dnia.

Krzysztof Rzempikowski