W „efekcie placebo” mamy do czynienia ze zjawiskiem, w którym myśli wpływają na przebieg procesu chorobowego. Czy wiara i pozytywne myślenie mogą wywierać podobny efekt?

Placebo – tabletka zrobiona z cukru, do której dodaje się obojętne substancje barwiące, tak aby wyglądały jak autentyczne lekarstwo. Jest ona podawana pacjentom, których informuje się, że jest to prawdziwy lek o bardzo silnym działaniu, zwykle środek przeciwbólowy. Ze względu na to, że pacjenci oczekują ulgi — słowo placebo pochodzi z łaciny i oznacza „sprawić komuś przyjemność” — ulga rzeczywiście przychodzi.

Placebo objawia się tym, że nie mając konkretnych środków odurzających, może dzięki pozytywnemu nastawieniu pacjenta spowodować zniwelowanie bólu, a nawet wyleczenie z choroby i uciążliwego nałogu.

Przykładowo w jednym z ostatnich badań grupie pacjentów cierpiących na krwawienia z wrzodów podano lekarstwo, które określone zostało przez lekarzy mianem najsilniejszego istniejącego obecnie środka stosowanego w leczeniu wrzodów. W efekcie u ponad 70 procent pacjentów przestały one krwawić.

Kolejnej grupie powiedziano jednak, że lek znajduje się na etapie testowania i jego skuteczność nie jest znana; krwawienie z wrzodów ustąpiło tu jedynie u 25 procent pacjentów. W rzeczywistości każdej z grup podawano jedynie placebo.

Następstwa tego typu badań wykraczają znacznie poza dotychczasowe wyobrażenia. W przeszłości uważano, że efekt placebo zastępuje „prawdziwe” leczenie dzięki „nabieraniu” pacjenta, a w zasadzie dzięki temu, że udaje mu się nabierać samego siebie. Lekarze odkryli, że tabletki placebo są skuteczne, ale ich działanie przynosi osobliwe skutki w sferze psychiki. Obecnie wiadomo, że tabletki takie uaktywniają naturalne, lecznicze mechanizmy organizmu.

Jeżeli przyjrzymy się tej kwestii bliżej, odkryjemy być może, iż placebo to najlepsze z lekarstw. Postrzegam je jako pozwolenie, jakiego umysł udziela samemu sobie, dzięki czemu może rozpocząć się proces leczenia. Naukowcy zaczynają dostrzegać możliwości, jakie daje zastosowanie efektu placebo w leczeniu poważnych chorób organicznych, w tym również raka.

Tabletki placebo działają, uwalniając neuroprzekaźniki. Oznacza to, że w rezultacie to nie placebo, ale myśl o tym, że pacjent je przyjmuje, jest czynnikiem aktywnym. W badaniu z wrzodami u pacjentów doszło do ustąpienia krwawienia, ponieważ wierzyli oni, że tabletka będzie skuteczna; im słabsza wiara, tym słabszy efekt leczniczy.

Tabletki placebo, kiedy naprawdę działają, są tak skuteczne, że w jednym z badań po tym, jak, wedle zapewnień, podano pacjentom silne tabletki przeciw mdłościom, objawy te ustąpiły, podczas gdy w rzeczywistości tabletki te były silnym lekiem wywołującym mdłości.

Kiedy wiara jest skierowana w jednym kierunku, „rzeczywiste” działanie leku może zostać całkowicie zmienione, a nie tylko ulepszone. Wiara w to, że tabletka może wyleczyć ból głowy, uśmierzy innego rodzaju ból, obniży ciśnienie krwi, poprawi sprawność seksualną, zwiększy siłę i witalność, poprawi apetyt, pomorze przybrać na wadze lub zrzucić zbędne kilogramy, a nawet doprowadzi do wyleczenia złośliwych guzów, naprawdę może prowadzić do osiągnięcia oczekiwanego efektu.

Lecznicze działanie myśli jest możliwe, jeśli są one wyrazem szczerej wiary i pielęgnowane są bez przymusu przez dłuższy okres czasu, ponieważ im dłużej lecznicze wzory myślowe oddziałują na właściwe neuroprzekaźniki, w tym większym stopniu te ostatnie mogą wpływać na fizjologię mózgu.

Źródło:D. Chopra „Ajurweda. Tajemnice medycyny holistycznej”