Pizza – najbardziej uzależniającą potrawą w naukowym rankingu?
Jak działa ona na nasz mózg?
Badacze z The University of Michigan, właśnie sporządzili listę przekąsek i potraw, które ludzie mogą określać jako uzależniające. Pizza przebiła nawet czekoladę – „kombinacja składników to nie przypadek” – tłumaczyli.
Kto nie kocha pizzy? Pachnąca, gorąca, chrupiąca, z ciągnącym serem, ze świeżymi i dobranymi składnikami, oraz idealną konsystencją ciasta. Łanie wygląda wizualnie, idealnie będzie się prezentować na Insta z hasztagiem #foodporn. Pizza to jedno z najpopularniejszych dań na świecie. Czy nauka ma na to jakieś wyjaśnienia?
Jedno z naszych ulubionych dań stało się interesującym tematem dla naukowców. Nie bez powodu, pizza wylądowała na pierwszym miejscu w rankingu potraw, które są związane z czynnikami, które wskazują na uzależnienie.
„Fascynuje mnie to, że ludzie zjedzą prawie każdy rodzaj pizzy, wcale niekoniecznie najlepszy. Po części decyduje o tym fakt, że jej składnikami są rzeczy tłuste, słodkie i słone, które wprawiają ciało migdałowate mózgu w stan zadowolenia i sprawiają, że mózg jest szczęśliwy.” Tłumaczyła założycielka Sensory Spectrum, Gail Vance Civille. Zadanie organizacji to pomoc innym firmom, w zrozumieniu jak zmysły wpływają na wybory konsumentów.
„Pizza dostarcza ludziom matrycę spożywczą, której ludzie pożądają i karmi mózg, który zdaje się mówić: „to jest cudowne (…) To święta trójca skórki, sera i sosu, która składa się na umami” – mówil Bill DeJournett, z PMQ Pizza Magazine. Umami jest jednym z pięciu podstawowych smaków, jakie odczuwa człowiek. Kikunae Ikeda – japoński chemik, jako pierwszy zasugerował jego istnienie. Natomiast w roku 2000 „został wyodrębniony ze smaku słonego z powodu istnienia dla niego osobnych receptorów na języku,” jak tłumaczy Civille.
Z kolei Herbert Stone, z Uniwersytetu Stanfordaktóry, ludzkimi zmysłami zajmuje się już od ponad 50 lat. Tłumaczy on, że kombinacja smaków, składników, oraz zapachów jeszcze mocniejsza jest po podgrzaniu. Jej oddziaływanie wtedy jest jeszcze mocniejsze. W związku z czym natychmiastowo czujemy się głodni – nawet jeśli w rzeczywistości, jedliśmy całkiem niedawno.
Kombinacja tych składników, oczywiście nie jest przypadkiem. Civille zwrócił uwagę na to, że połączenia drożdżowego ciasta, mozarelli i parmezanu jest idealnym połączeniem – słonym, i lekko cierpkim. Dodając do ciasta karmelizowane pomidory, ser, zioła, świeży czosnek, cebulę no i oczywiście sos – powstaje pożądany przez nas smak. Istotna jest również tekstura potrawy.
Herbert Stone zwrócił również uwagę na paletę barw. Angażuje ona nasze zmysły. Kolory, które zwracają naszą uwagę to czerwony oraz ciemno-purpurowy (sosy, pomidory). Wzrok klientów przyciąga także ser.
„To taki prosty produkt, ale z punktu widzenia naszych zmysłów jest bardzo skomplikowany.”
The University of Michigan Health and Behavioral Sciences Institutional Review Board niedawno opublikowało wyniki badań, które były przeprowadzone na 398 osobach. Dzięki nami została sporządzona lista potraw oraz przekąsek, określanych jako uzależniające. Badania to kwestionariusz 25 pytań Yale Food Addiction Scale, badającej preferencje, oraz skład chemiczny potraw, jak i stopień ich przetworzenia. Pizza oczywiście wylądowała na pierwszym miejscu, przebijając tym samym konkurencję, w postaci popcornu, czekolady, czy muffinek.
Nasza reakcja na pizzę, jak i pozostałe, mocno przetworzone potrawy, jest skutkiem zawartości soli, tłuszczu, oraz węglowodanów – to one są związane z zachowaniami, które charakteryzują uzależnienia: brak samokontroli, czy brak myślenia o konsekwencjach.
Erica M. Schulte, biorąca udział w tych badaniach, twierdzi, że kombinacje takich składników nie występują w naturze, dlatego pobudzają ośrodek poczucia nagrody. Mocniej działają one razem, a nie osobno. Przekłada się to na ryzyko uzależnienia.
„Tłuszcz daje ci poczucie sytości, cukier w cieście i sos – satysfakcję, a sól w sosie – poczucie pełni życia.” Tłumaczy Civille.
Każdy jednak ma indywidualne preferencje smakowe. W związku czym Jedni kochają hawajską, a dla innych to totalne nieporozumienie. To samo tyczy się doboru sosów, jak i grubości ciasta. W związku z czym przy wyborze pizzy warto zwrócić uwagę ulubioną pozycję z menu – jej składniki i proporcje. Da to nam pewną informację o własnych mózgach, jak i o tym co najmocniej na nie działa.
Jakie potrawy uzależniają? Oto lista!
10. Ser,
9. Ciasta,
8. Gazowane słodkie napoje – nie dietetyczne,
7. Cheeseburgery,
6. Frytki,
5. Lody,
4. Ciasteczka,
3. Czipsy,
2. Czekolada,
1. Pizza.
A jakie jest wasze uzależnienie?
Zobacz także: