Bez obaw, nie będzie to artykuł o przyrządzaniu psów i kotów. Wbrew stereotypom podstawy diety Chińczyków wcale nie stanowią nasze ulubione zwierzęta domowe. Kuchnia Pięciu Przemian jest oparta na zasadach tradycyjnej medycyny chińskiej, której historia sięga trzech tysięcy lat wstecz.

„Wszystko płynie” – są to słowa Heraklita z Efezu, co prawda nie chińskiego, lecz greckiego filozofa, jednak wydaje się, że chińska filozofia całkowicie zgadza się z tym hasłem. Fasadą Kuchni Pięciu Przemian jest założenie, że w przyrodzie wszystko podlega nieustannym zmianom, a człowiek, który chce prowadzić zdrowy tryb życia, powinien żyć w zgodzie z naturą, dostosować się do jej rytmu i uwzględniać płynność przyrody nawet przy przyrządzaniu posiłków.

W Kuchni Pięciu Przemian występują następujące pierwiastki: Drzewo, Ogień, Ziemia, Metal i Woda, którym odpowiada pięć smaków. Podczas przyrządzania potraw należy pamiętać o tym, że każdy z wyżej wymienionych pierwiastków ma swoje miejsce w cyklu, którego nie można zaburzyć. W pierwszej kolejności dodajemy produkty z przemiany drzewa, następnie z przemiany ognia i tak dalej. Gdy dojdziemy już do przemiany wody i uznamy, że potrawa nie jest jeszcze gotowa, zaczynamy cały cykl od początku. Od tego, na którym elemencie zakończymy gotowanie, zależy, w jakiej przemianie potrawa zostanie przygotowana. Dla klasyfikacji danego artykułu spożywczego nie ma znaczenia jego smak, odczuwany przez kubki smakowe, lecz sposób oddziaływania na organizm – to on jest kluczowy.

Przemiana Drzewa, czyli smak kwaśny

Działanie: ochładza i odświeża, zarządza krążeniem energii, przemianą materii, pracą wątroby i woreczka żółciowego.

Nadmiar: osłabienie żołądka i wątroby, zaburzenie procesu trawienia i usuwania toksyn, choroby krążenia.

Produkty: jogurt, twaróg, truskawki, maliny, ananas, kiwi, szczaw, kurczak, kaczka.

Przemiana Ognia, czyli smak gorzki

Działanie: przemiana materii i trawienie, praca sera i jelita cienkiego.

Nadmiar: osłabienie serca, zaburzenia krążenia, niedokrwienie narządów, zaburzenia koncentracji, bezsenność, niepokój.

Produkty: sałata, papryka, brukselka, grejpfruty, czarna herbata, kawa, piwo.

Przemiana Ziemi, czyli smak słodki

Działanie: kierowanie pracą żołądka, śledziony i trzustki, najbardziej życiodajna grupa produktów.

Nadmiar: osłabienie śledziony i nerek.

Produkty: arbuz, marchew, brokuły, ziemniaki, dynia, kalafior, kapusta, kukurydza, kasza jęczmienna, jajka, miód, cynamon.

Przemiana Metalu, czyli smak ostry

Działanie: odpowiada za pracę płuc i jelita grubego, pobudza energię życiową.

Nadmiar: osłabienie wątroby.

Produkty: cebula, por, imbir, chrzan, alkohol, ryż, ser pleśniowy, majeranek, pieprz, kardamon, curry, goździki, czosnek.

Przemiana Wody, czyli smak słony

Działanie: praca nerek i pęcherza moczowego.

Nadmiar: osłabienie nerek, problemy z przemianą materii.

Produkty: sól, wieprzowina, tuńczyk, łosoś, krewetki, soczewica, groch.

Wszystkie produkty możemy podzielić na 4 strefy: gorącą, ciepłą, neutralną i zimną. Gorące pobudzają, rozgrzewają i wysuszają. Zimne nawilżają i ochładzają, a neutralne pomagają przywrócić równowagę między nimi.

Zdrowa i zbilansowana dieta polega na przyrządzaniu posiłków, które zapewniają równowagę pomiędzy poszczególnymi przemianami i strefami. Warto dopasować menu do potrzeb własnego organizmu. Kluczową sprawą jest tutaj świadomość tego, które narządy mamy słabsze, a które silniejsze.

W Internecie można znaleźć całe mnóstwo przepisów na dania przygotowane zgodnie z zasadami kuchni pięciu przemian, które są smaczne, a zarazem pomysłowe, np. kotlety z kalafiora, kawę gotowaną w garnku czy krem z cieciorki. Z pewnością warto spróbować.

Katarzyna Nawrocka