Od rumienia do trądziku!
Trądzik różowaty jest specyficzną odmianą trądziku, występującą w późniejszym okresie życia (w wieku 20 – 50 lat). Nasilenie objawów następuje zazwyczaj między 40 a 50 rokiem życia. Cierpią na niego głównie kobiety, jednak u mężczyzn przebiega w cięższej postaci.
Cechy rozpoznawcze:
Cechy charakterystyczne trądziku różowatego to m.in. obecna teleangiektazja i rumień na twarzy (przewlekły bądź często nawracający), zaostrzenie rumienia po działaniu czynników zewnętrzych (silne emocje, wahania temperatury, mróz, gorąco, spożycie alkoholu), zapalne grudki i krostki, zmiany umiejscowione w środkowej części twarzy, przy przewlekłym stanie zapalnym przerost tkanki łącznej i gruczołów łojowych policzków i nosa.
Przyczyny choroby
Dotychczas nie poznano bezpośredniej przyczyny trądziku różowatego. Chorzy wykazują tendencję do wzmożonej reakcji naczyniowo – ruchowej na obszarze twarzy, w skutek działania różnych bodźców, takich jak m.in. emocje, używki, gorąco. Czynniki środowiskowe, stymulujące odpowiedź immunologiczną organizmu mają zatem dominujący wpływ na rozwój choroby. Długotrwałe i nawracające przekrwienie skóry prawdopodobnie stymuluje gruczoły łojowe, co prowadzi do tworzenia się grudek i krost trądzikopodobnych. Trądzik różowaty w przeciwieństwie do typowego trądziku, nie ma bezpośredniego podłoża łojotokowego (nie obserwuje się zaskórników). Zdarzają się przypadki współistnienia obu rodzajów trądziku, co znacznie utrudnia leczenie. U znacznej części chorych obserwuje się współistnienie dolegliwości w obrębie przewodu pokarmowego (przewlekły nieżyt żołądka, zaburzenia wydzielania żółci, zakłócenia fizjologicznej flory przewodu pokarmowego). Przypuszcza się, że na rozwój choroby mogą wpływać drobnoustroje: pasożyt nużeńca Demodex foliculorum oraz bakterai Helicobacter pylori.
Etapy rozwoju trądziku różowatego
Stadium I
Nadwrażliwość skóry na czynniki środowiskowe, często nawracający rumień
Stadium II
Znaczna nadwrażliwość skóry, występowanie grudek i krostek
Stadium III
Liczne zapalne guzki, pojawianie się czyraków, przerost i włóknienie gruczołów łojowych, przerost tkanki (guzowaty nos)
Metody leczenia
Trądzik różowaty jest chorobą przewlekłą, wymagającą długotrwałego procesu leczenia. Głównym celem terapii jest uzyskanie i podtrzymanie remisji. Ponieważ czynnikiem dominującym w rozwoju tego schorzenia jest reakcja immunologiczna organizmu na działanie bodźców zewnętrznych, diametralną rolę odgrywa tu unikanie przez pacjenta czynników drażniących. Chorzy powinni ustrzegać się m.in. stresu, gwałtownych zmian temperatury, nadmiernego ciepła i zimna, czynników klimatycznych (wiatr, mróz), gorących potraw i napojów, ostrych przypraw, używek (papierosy, alkohol), ekspozycji na promieniowanie UV, drażniących kosmetyków, niektórych leków (steroidy, leki rozszerzające naczynia). Zaleca się łagodną pielęgnację skóry delikatnymi dermo-kosmetykami oraz stosowanie wysokiej ochrony przeciwsłonecznej. Ważne, aby chorzy aplikwali preparaty o właściwościach uszczelniających naczynia krwionośne. W ich składzie znajdziemy m.in. witaminę C, witaminę K, rutynę, arnikę, hibiskus, kasztanowiec, hamamelis, miłorząb, dąb, cyprys, kokoryczkę, flawonoidy, alantoinę, związki krzemu. U wielu chorych wystarczy terapia miejscowa. Cięższe przypadki wymagają włączenia leków doustnych. W leczeniu zewnętrznym wykorzystuje się m.in. antybiotyki (metronidazol – lek podstawowy, klindamycyna), kwas azelainowy, inhibitory kalcyneuryny, retinoidy. Przy terapii wewnętrznej podaje się m.in. antybiotyki (tetracykliny, metronidazol, makrolidy), izotretinoinę, leki zmniejszające rumień (doustne leki hormonalne: octan chlormadinonu, octan cyproteronu; leki psychotropowe: amitryptylina, klonidyna, pimozide; kwas acetylosalicylowy, beta – blokery, chlorowodorek ondasteronu).
Światłoterapia i laseroterapia
W celu likwidacji teleangiektazji i zmian rumieniowych wykorzystuje się energię laserową oraz lampę IPL (intense pulsed light). Laser emituje wiązkę, wybiórczo absorbowaną przez oksyhemoglobinę, co prowadzi do selektywnej fototermolizy i uszkodzenia naczynia. Alternatywę dla lasera stanowi terapia lampą IPL. Tego typu zabiegi cieszą się dużą skutecznością.
Jeżeli zaobserwujemy u siebie pierwsze objawy choroby, nie bagatelizujmy problemu i jak najszybciej wybierzmy się do dermatologa. W przeciwnym razie, trądzik będzie się rozwijał i stwarzał nam coraz więcej kłopotów. Terapia aby była jak najefektywniejsza, musi zostać wdrożona w jak najwcześniejszym etapie rozwoju choroby.
Joanna Kamińska