Wyobraź sobie, że jest połowa XIX wieku, masz 16 lat i jesteś panienką z dobrego domu. Z chłopcami rozmawiasz rzadko i nigdy na osobności, za to masz kilka koleżanek, które spotykasz na spacerach pod okiem guwernantki. Choć zabrania ci się czytania nieodpowiednich dla skromnej młodej damy romansów, od jakiegoś czasu nie możesz przestać wymyślać romantycznych historii z udziałem pewnego przystojnego kawalera. I przez cały rok czekasz niecierpliwie na ten jeden wieczór, w którym dowiesz się, jak ma na imię twój przyszły ukochany – andrzejki.

W czasach, kiedy zamiast maili pisano do siebie listy, a piegi uważano za największą katastrofę dla cery, zwyczaje andrzejkowe oznaczały  oderwanie się od codziennych obowiązków i cichą zgodą na odrobinę niewinnej rozrywki. Tego wieczoru młode dziewczęta próbowały odpowiedzieć na niewątpliwie najważniejsze pytania w ich życiu – czyją żoną zostaną, kiedy wyjdą za mąż, czy ukochany odwzajemnia ich uczucia i czy ma poważne zamiary?

Najpowszechniejszym sposobem, by się tego dowiedzieć, był sięgający średniowiecza i popularny do dziś zwyczaj lania rozgrzanego wosku przez dziurkę od klucza do misy wypełnionej zimną wodą. W wiekach średnich za takie praktyki dziewczyna mogła zostać oskarżona o czary i spalona na stosie. W XIX wieku było trochę lepiej, choć Kościół wciąż zdecydowanie z nimi walczył, dlatego dziewczęta najczęściej wykonywały wróżby w tajemnicy. Do woli można było za to pościć i modlić się do świętego Andrzeja – tylko czy to pomagało w odgadnięciu przyszłości?

Jakie zwyczaje były najbardziej powszechne u naszych praprababek? Prócz lania wosku dziewczęta wkładały pod poduszkę męskie spodnie, ustawiały od okna do drzwi męskie buty (właściciel tych ustawionych jako ostatnie miał być przyszłym mężem) albo wróżyły z kształtu obierków jabłka rzucanych za plecy. Pikanterii zabawie dodawało również to, że kilka dni wcześniej chłopcy obchodzili katarzynki, podczas których to oni zgadywali, która z panien zostanie ich towarzyszką życia. Wspomnienie o wyniku wróżby swojej sympatii mogło namieszać niejednej spragnionej romantycznych uniesień główce.

Dlaczego zwyczaje andrzejkowe są tak popularne do dziś, zarówno wśród dziewczynek, jak i chłopców? Pewnie dlatego, że zgadywanie co się zdarzy w przyszłości zwykle jest bardzo zabawne. A może również dlatego, że – jak napisał Herbert – magia kwitnie jak nigdy.

____________________

Zapraszamy również do polubienia naszego profilu na Facebooku oraz zapoznania się z ofertą naszego sklepu internetowego.