Biblioteka Narodowa w listopadzie 2015 roku przeprowadziła badania dotyczące czytelnictwa w Polsce. Wyniki raportu są zastraszające, gdyż lekturę co najmniej jednej książki w minionym roku zadeklarowało zaledwie 37% badanych.

Raport Biblioteki Narodowej

Badania przeprowadzono na reprezentatywnej ogólnopolskiej próbie 3049 respondentów w wieku co najmniej 15 lat. W ankiecie powtórzono wiele pytań z poprzednich lat, zachowując tę samą kolejność, aby dokładnie porównać ubiegłoroczne odpowiedzi z wynikami z poprzednich lat. Biblioteka Narodowa badania dotyczące czytelnictwa w naszym kraju prowadzi od 1992 roku, a od 2014 roku są one wykonywane corocznie.

Trochę statystyk − od kiedy nie czytamy?

Wyraźny spadek czytelnictwa nastąpił około 10 lat temu. W latach 1994- 2014 roku wartości te oscylowały wokół 3/5 populacji, natomiast od 2008 roku odsetek ten już jest bliższy 2/5. W minionym roku lekturę co najmniej jednej książki wybrało tylko 37 respondentów, oznacza to, że 63% przebadanych ani razu nie sięgnęło po książkę! 27 % mieszkańców naszego kraju czyta 1-6 książek rocznie. Tylko 8 % Polaków „połyka” 7 lub więcej utworów literackich w ciągu roku.

Kto jeszcze czyta książki?

Podobnie jak w poprzednich latach utrzymuje się tendencja, z której wynika, że osoby z wyższym wykształceniem, z większą satysfakcją z wykonywanej pracy oraz stabilniejszym zatrudnieniem chętniej sięgają po książki niż osoby o niższym wykształceniu i niestabilnej sytuacji zawodowej. Prym w czytelnictwie wiodą kobiety. Najrzadziej natomiast czytają mężczyźni oraz osoby młode. Stwierdzono również środowiskowe uwarunkowania czytania: czytelnicy wychowują się i obracają przede wszystkim wśród innych czytelników. Zauważono, że podejmowanie jednej z praktyk (np. czytanie gazet lub dłuższych tekstów) sprzyja podejmowaniu innych (np. czytaniu w Internecie). Ta „zasada kumulacji” pozwala mówić o biegunach czytelniczego zaangażowania: o grupach badanych, którzy na pytania o praktyki czytelnicze odpowiadają na wszystkie twierdząco i takich, którzy równie konsekwentnie zaprzeczają.

Jaka tematyka cieszy się „największym” powodzeniem?  

Polacy najchętniej wybierają powieści, szczególnie romanse, sensację i fantastykę. Najczęściej wymienianym autorem wśród respondentów, podobnie jak w poprzednich latach, był Henryk Sienkiewicz.

Skąd mamy książki?

Książki, o ile nie pochodzą z domowych zbiorów, zazwyczaj są pożyczane od znajomych lub kupowane. Ten sposób pozyskiwania książek wskazała ponad 1/3 czytelników. Również często dostajemy je w prezencie oraz wypożyczamy z bibliotek publicznych. Do grona odwiedzających wypożyczalnie należą zwłaszcza osoby uczące się oraz czytające więcej niż 7 książek rocznie. Polacy korzystają z bibliotek, gdyż mają dostęp do książek, które w inny sposób byłyby trudne do zdobycia, w dalszej kolejności liczy się pomoc bibliotekarza, atmosfera wypożyczalni jako miejsca oraz fakt, że organizowane w niej wydarzenia i aktywności są nieodpłatne. Obecnie nadal dość rzadko pobieramy książki z Internetu (przynajmniej według deklaracji ankietowanych).

Czym skorupka za młodu nasiąknie…

Intensywność obecnych praktyk czytelniczych ma związek z przebiegiem socjalizacji czytelniczej oraz rodzinnymi zasobami kapitału kulturowego. Czytanie książek wymaga nabycia specyficznych kompetencji oraz długotrwałego i powtarzalnego treningu, czemu sprzyja właściwe wsparcie otoczenia rodzinnego. Pasjonatom książek stosunkowo łatwo jest przekazać tę postawę dzieciom. Również duży wpływ mają nauczyciele, którzy mogą zachęcić lub zniechęcić do sięgnięcia po lektury (nie tylko szkolne).

O czym najchętniej czytamy w Internecie?

W Internecie Polacy najczęściej poszukują praktycznych porad i wskazówek, także informacji związanych z pracą lub nauką, czytają także prasę bądź wiadomości i korzystają z internetowej encyklopedii. Blisko jedna czwarta użytkowników Internetu czyta blogi. Największą popularnością cieszy się tematyka hobbystyczna, w dalszej kolejności poświęcona dbaniu i pielęgnowaniu ciała, zdrowiu oraz sportowi. Zainteresowanie blogami społeczno-politycznymi zadeklarowała tylko jedna piąta zwolenników tej formy czytelnictwa. Częściej w czytelnicze praktyki internetowe angażowali się ci, którzy lepiej oceniali swoją sytuację ekonomiczną.

Artykuł został napisany na podstawie raportu Biblioteki Narodowej.

_______________

Zapraszamy również do polubienia naszego profilu na Facebooku oraz zapoznania się z ofertą naszego sklepu internetowego.