Kino duńskie – co warto obejrzeć?
Oprócz tradycyjnego kina amerykańskiego oraz polskiego kina niezależnego, które robi się coraz modniejsze, warto zwrócić uwagę na duńskie dzieła filmowe. Od czego zacząć? Które filmy są naprawdę interesujące? Oto nasze propozycje.
Festen (1998)
Dzieło reżysera oraz scenarzysty filmowego Thomasa Vinterberga wpisuje się w manifest artystyczny grupy duńskich twórców filmowych, który powstał w myśl zasady „Kino to człowiek wobec samego siebie, a nie tylko aktor przed kamerą”. Deklaracja została podpisana w 1995 r. przez T. Vinterberga, L. von Triera, S. Kragh-Jacobsena oraz K. Levringa. Główną zasadą, którą się kierowali była rezygnacja z wszelkich efektów specjalnych, ponieważ ich zdaniem odwracają one uwagę od tego, co naprawdę istotne – aktorskiej gry oraz fabuły. Festen bez wątpienia realizuje tę zasadę. Dzieło pochodzi z 1998 r., jednak należy do rodzaju tych, które ciągle zaskakują swoją aktualnością. Akcja filmu obejmuje czas obchodów uroczystości, którą są urodziny głowy rodziny – Helge Klingenfelta. Przybywają znajomi, rodzina oraz trójka jego dorosłych dzieci, wśród których jest Christian. Jego matka, Elsie prosi, aby wygłosił w tym szczególnym dniu przemowę na cześć swojej zmarłej rok wcześniej siostry bliźniaczki. Kobieta nie przewiduje jakie to przyniesie konsekwencje.
Uczta Babette (1987)
Jest to propozycja dla miłośników filmów kostiumowych, bez zawirowań fabularnych i nagłych zwrotów akcji. Choć może zabrzmieć nudno, wcale takie nie jest. Dzieło urzeka swoim spokojnym, klimatycznym charakterem, niepozbawione jest także delikatnego zabarwienia humorystycznego. Życie bohaterów obrazu Gabriela Axela toczy się w małej, duńskiej osadzie. Dwie główne protagonistki to siostry: Filippa i Martine, które żyją w cieniu ascetycznych nauk ich ojca – pastora. Wpojone im zasady, opierające się na pozorach dobroci oraz powszechnej tolerancji sprawiają, że nawet po śmierci mężczyzny nie potrafią odrzucić jego wpływu i zacząć żyć własnym życiem. Po latach w domu kobiet pojawia się Babette i prosi o przyjęcie do pracy w charakterze kucharki. Kiedy wygrywa los na loterii postanawia urządzić ucztę dla mieszkańców wsi.
Włoski dla początkujących (2000)
Refleksje na temat życia, jego blasków oraz cieni, a także nieoczekiwanych zawirowań losu – to wszystko znajdziecie w filmie Włoski dla początkujących. Dzieło również opiera się na założeniach manifestu Dogmy, jednak w odróżnieniu od Festenu i innych obrazów tego rodzaju, ma charakter pozytywny, nie skupia się na obnażaniu ludzkich wad i słabości w kontekście różnych sytuacji. Lone Scherfig, która wyreżyserowała film pokazała, że nie trzeba szokować, aby zrobić dobre dzieło, które jest pozbawione efektów specjalnych. Opowiada losy ludzi samotnych i nieszczęśliwych, które zmieniają się dzięki uczestnictwie w wieczorowym kursie języka włoskiego. Wśród nich jest będąca pod wpływem apodyktycznego ojca Olimpia, zamknięta w sobie Karen, Jorgen, który jest zakochany bez pamięci we włoskiej kelnerce, jego roztrzepany znajomy Halvfinn oraz pełniący funkcje duchownego – wdowiec Andreas. Czy znajdą upragnione szczęście? Jest to film, który nie tylko poprawia humor, ale jednocześnie skłania do głębszej refleksji na temat swojego życia.
Zakochani widzą słonie (2005)
Już sama nazwa dzieła wskazuje na to, że nie będzie ono banalne. Łączy w sobie trzy gatunki: komedię, dramat oraz romans. Czy beztroskie życie, które polega na słuchaniu muzyki klasycznej oraz zarabianiu za poprzez malowanie wyznań miłosnych na murkach może trwać wiecznie? Jak widać na przykładzie głównego bohatera Daniela, nie! Wkrótce spotyka on wymarzoną dziewczynę, która podbija jego serce. Jest równie wyluzowana i czarująca jak on. Czy można oprzeć się takiemu duetowi filmowemu? Dzięki niemu zobaczymy jak cieszyć się życiem i czerpać z niego pełnymi garściami, być może ogarnie nas też takie samo miłosne zapomnienie sprawiające, że słonie przechadzają się ulicami.
Juan (2010)
A teraz coś dla wielbicieli filmów muzycznych z wątkiem miłosnym w tle. Wyreżyserowany przez Kaspra Holtena obraz jest adaptacją słynnej opery Don Giovanni. Czarujący, utalentowany i charyzmatyczny – taki jest główny bohater dzieła. Urok osobisty oraz fakt, że jest artystą sprawia, że nie ma problemów w podbijaniu serc kobiet, co wykorzystuje z pełna premedytacją. Juan jest filmowym zapisem ich zawiedzionych uczuć i niespełnionych nadziei. Jednak, gdy jedna z kobiet mężczyzny zabija komisarza policji szczęście odwraca się od niego…
Jagten (2012)
Najnowszy film cenionego reżysera Thomasa Vinterberga jest prawdziwą ucztą dla ducha, do której przyczyniła się rewelacyjna gra aktorska Madsa Mikkelsena. Dzieło pokazuje zachowanie społeczeństwa małej miejscowości w obliczu plotek. Kłamstwo jednej z uczennic wywołuje agresję skierowaną w dawniej szanowanego i lubianego nauczyciela. Choć film nie jest nowatorski posiada potężny ładunek emocji, który sprawia, że pozostaniemy w napięciu do samego końca. Wywołuje też m. in. refleksję, że w podobnej sytuacji może znaleźć się każdy z nas, a łatwość w rzucaniu oszczerstw nie dorównuje łatwości w pozbycia się „łatki” napiętnowanego.
Marta Nagórka